كۈدە، گۈلسامساق ئائىلىسىدىكى كۆپ يىللىق سامان غوللۇق ئۆسۈملۈك بولۇپ، ئۇ يەنە ياپىلاق تىكەن، باھنى كۈچەيتىش ئوتى، چاڭشىڭ كۈدىسى دىگەن ئاتىلىشلىرىمۇ بار. كۈدىنىڭ ئالاھىدە بولغان كۈچلۈك پۇرىقى بار بولۇپ، ئادەتتە كۆكتات قاتارىدا ئىستىمال قىلىنىدۇ؛ ئۇرۇغىنى بولسا دورىغا ئىشلىتىشكە بولىدىغان بولۇپ، بۆرەكنى قۇۋۋەتلەش، ئاشقازاننى ياخشىلاش قاتارلىق ئۈنۈملىرى بار؛ جۇڭگۇ تىبابىتىدە بولسا، بەزىلەر كۈدىنى ئۈچەينى تازىلىغۇچى كۆكتات دەپ ئاتايدۇ.

خەنزۇچە ئاتىلىشى:  韭菜
لاتىنچە ئىلمىي ئاتىلىشى: Allium tuberosum Rottl.
تەۋەلىكى:  ئۆسۈملۈكلەر دۇنياسى—يېپىق ئۇرۇقلۇق ئۆسۈملۈكلەر تىپى—تاق پەللىلىك ئۆسۈملۈكلەر سىنىپى—گۈلسامساق ئەترىتى—گۈلسامساق كەنجى ئەترىتى—گۈلسامساق ئائىلىسى—پىياز ئۇرۇقدىشى
تارقالغان رايونلار: ئەسلىدە ئاسىيا قىتئەسىنىڭ شەرقى جەنۇبى قىسىملىرىدا پەيدا بولغان بولۇپ، ھازىر دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدا ئۆستۈرۈلىدۇ.

    كۈدىنىڭ ئاساسلىق ئۇزۇقلۇق تەركىبى ۋىيتامىن C، ۋىيتامىن B1، ۋىيتامىن B2، نىكوتىنىك كىسلاتا، كاروتىن، كاربون سۇ بىرىكمىلىرى ۋە مىنرال ماددىلار قاتارلىقلار؛ بۇندىن باشقا يەنە كۈدىنىڭ تەركىبىدىكى يىمەكلىك تالاسىمۇ ئىنتايىن مول بولۇپ، ھەر 100 گىرام كۈدە تەركىبىدىكى يىمەكلىك تالاسىنىڭ مىقدارى 1.5 گىرامغا يىتىدۇ؛ بۇ مىقدار پىياز ۋە كەرەپشىنىڭكىدىنمۇ يۇقىرى بولۇپ، ئۈچەي يوللىرىنىڭ لۆمۈلدىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، چوڭ ئۈچەي راكىنىڭ ئالدىنى ئالىدۇ؛ بۇنىڭ بىلەن بىرگە خولىستىرىننىڭ سۈمۈرلىشىنى ئازايتىپ، ئارتىريە قېتىشىش ۋە تاجىسىمان يۈرەك كىسەللىكلىرىنىڭ ئالدىنى ئېلىش ۋە داۋالاش رولىنى ئوينايدۇ.