توپىنامبۇر يەنە ئەجنەبى زەنجىۋىلى دەپمۇ ئاتىلىدىغان بولۇپ، ئۇ بىر ياكى كۆپ يىللىق سامان غوللۇق ئۆسۈملۈكتۇر. توپىنامبۇر ئەسلىدە شىمالى ئامرىكا قىتئەسىدە پەيدا بولغان بولۇپ، 17- ئەسىردە ياۋرۇپاغا تارقىلىپ كىرگەن، كەينىدىن دۆلىتىمىزگە ئېقىپ كىرگەن.
    توپىنامبۇرنىڭ يەر ئاستى قىسمىدىكى تۈگۈنەك غول قىسمىنىڭ كىراخمال ۋە كۆپ ساخارىدلىق تەركىبى مول بولۇپ، ئىستىمال قىلىشقا بولىدۇ؛ ئادەتتە پىشۇرۇپ ياكى شورۋىگۈرۈچ قاينىتىپ ئىستىمال قىلساق، ياكى تۇزلاپ چىلىغان كۆكتات تەييارلەپ ئسىتىمال قىلساق بولىدۇ. بۇلاردىن باشقا ئاپتاپقا قاقلاپ توپىنامبۇر قېقى تەييارلاشقا ياكى كىراخمال ۋە ئىسپىرت چەككىلەپ ئېلىشقا بولىدۇ.
خەنزۇچە ئاتىلىشى:  菊芋
لاتىنچە ئاتىلىشى:  Elianthus tuberosus (L. 1753)
باشقىچە ئاتىلىشى: ئەجنەبىلەر زەنجىۋىلى، بەش بۇرجەكلىك ئوت
تەۋەلىكى:  ئۆسۈملۈكلەر دۇنياسى—يېپىق ئۇرۇقلۇق ئۆسۈملۈكلەر تىپى—جۈپ پەللىلىك ئۆسۈملۈكلەر سىنىپى—بىرلەشمە بەرگىلىك گۈللۈكلەر كەنجى سىنىپى—جۇخار گۈلى ئەترىتى—جۇخارگۈلى ئائىلىسى—ئاپتاپپەرەس ئۇرۇقدىشى

دورىلىق قىممىتى
   توپىنامبورنىڭ تەركىبىدىكى سىنان شىكىرىنى چەككىلەپ ئېلىپ، دىئابىتنى داۋالاشقا ئىشلىتىشكە بولىدۇ؛ توپىنامبورنىڭ غول يىلتىزىنى سوقۇپ ئىزىپ سىرتتىن سۈرۈپ بىرىش ئارقىلىق، غەلىتە پەيدا بولغان ئىششىق زەھىرى ۋە قولاق ئالدى بېزى ياللۇغىنى داۋالاشقا بولىدۇ.
    توپىنامبورنى بىۋاستە ئىستىمال قىلىش ئارقىلىقمۇ داۋالاش ئۈنۈمىگە ئىرىشكىلى بولىدىغان بولۇپ، توپىنامبورنىڭ يەر ئاستىدىكى تۈگۈنەك غولىنى پاكىز يۇيۇپ ئۇششاق توغرىغاندىن كىيىن، گۈرۈچ بىلەن قوشۇپ شورۋىگۈرۈچ قاينىتىپ ھەم تۇز ۋە كۈنجۈت مېيى قوشۇپ ئىستىمال قىلساق، دىئابىت، ئىششىق، كىچىك تەرىتى راۋان ئەمەس بىمارلارنىڭ ئسىتىمال قىلىشىغا ماس كىلىدۇ.